کاهش ریسک سرطان پستان با ورزش منظم

 سرطان پستان، شایع­ترین نوع سرطان بدخیم در میان زنان در سراسر جهان و سومین علت مرگ‌ومیر سرطان در کشور ایران است. خطر مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌­های قلبی عروقی نیز در زنان دارای سرطان پستان بیشتر است.

«سایتوکاین­ها» که پروتئین­‌های سلول­‌های ایمنی ذاتی و اکتسابی هستند، جزء مهم­ترین عوامل در التهاب ناشی از سرطان به شمار می­‌روند. آن­ها فراخوانی گلبول‌­های سفید، تکثیر و بقای سلول و همچنین متاستاز یا پخش شدن سلول­‌های سرطانی تومور را متأثر می‌­سازند.

«اینترلوکین- 6» یا IL-6 یک سایتوکاین است که در پیشرفت سرطان یک عامل کلیدی بوده و توسط گلبول­‌های سفید و ماکروفاژها یا بیگانه‌خواران بدن تولید می‌­شود. عوامل ضدالتهابی مانند «اینترلوکین- 10» IL-10 نیز در تومور یافت می‌­شوند.

در سرطان پستان افزایش میزان اینترلوکین- 10 از یک‌سو موجب افزایش رشد تومور می‌­شود و از سوی دیگر به دلیل آثار «ضد آنژیوژنزی» یا همان خاصیت جلوگیری از بدخیم شدن، رشد تومور را سرکوب می‌­کند.

علاوه بر درمان با داروهای شیمیایی، یکی از روش‌­های مؤثر و کمک­‌کننده به درمان سرطان، فعالیت ورزشی است. تمرینات ورزشی هوازی در پیشگیری و مرگ ناشی از بیماری‌­های قلبی عروقی و همچنین پیشگیری و درمان سرطان پستان مؤثر هستند.

پژوهشگران «دانشگاه آزاد اسلامی تهران» و «مرکز ملی ذخایر ژنتیک ایران» در همین رابطه و با هدف بررسی اثرات پیش آماده‌­سازی ورزشی بر میزان اینترلوکین 6 و 10 بافت قلبی بررسی‌­هایی را بر روی موش‌­های آزمایشگاهی، انجام داده‌اند.

در این پژوهش، موش‌­ها در 2 گروه فعال و غیرفعال قرار گرفتند. گروه فعال به مدت 4 هفته، هفته‌­ای 3 روز و روزانه 30 دقیقه در مخزن آب شنا کردند. پس از 4 هفته، یک‌میلیون سلول تومور به آن­ها تزریق شد.

در مرحله بعد، هر دو گروه به‌طور جداگانه به چهار زیرگروه الف) ادامه تمرین، ب) قطع تمرین، ج) شیمی‌درمانی با دوکسوروبیسین و د) تمرین و دوکسوروبیسین تقسیم شدند.

در انتها، میزان IL-6 و IL-10 بافت قلب به‌عنوان شاخص­‌های التهابی و ضدالتهابی تعیین شده و سایر آنالیزها انجام گرفت.

نتایج این پژوهش که در قالب مقاله‌ای علمی پژوهشی در فصلنامه ابن‌سینا منتشر شده، نشان داد که در زیرگروه‌­های الف و ب (بدون شیمی‌درمانی) میزان IL-10 در گروه فعال نسبت به گروه غیرفعال افزایش داشت، درحالی‌که این تفاوت در گروه­‌های ج و د (شیمی‌درمانی) وجود نداشت.

محققان این پروژه همچنین خاطرنشان کردند که کاهش میزان  IL-6 در گروه فعال نسبت به گروه غیرفعال به‌خوبی مشاهده می‌­شود که نشان‌دهنده تأثیر شنای استقامتی در بهبود کاهش عوارض التهابی مؤثر بر سرطان است.

به گفته این محققان، 8 هفته تمرین شنای استقامتی قبل از ابتلا به سرطان پستان با افزایش میزان IL-10 و کاهش میزان IL-6 در بافت قلب، موجب کاهش عوارض التهابی مؤثر بر سرطان در موش‌­های مبتلا به سرطان پستان گشده که نشان از اهمیت و نقش تمرینات ورزشی در مقاومت بدن نسبت به سرطان دارد.

منبع