نکته مهم این است که افراد ممکن است دچار چاقی نباشند اما بی تحرک باشند و به همین دلیل به این نوع سرطان مبتلا شوند.
وجود بیماری های زمینه ای و ارثی در روده مثل بیماری التهابی روده با افزایش خطر سرطان روده همراه است، مطالعات انجام شده طی سال های اخیر نشان می دهد کمبود ویتامین ها و کلسیم می تواند خطر سرطان روده را قدری افزایش دهد و برعکس مصرف آسپرین به خصوص در سنین بالا کمی خطر را کاهش می دهد.
دیگر عامل مهم ابتلا به سرطان روده بزرگ را چاقی و اضافه وزن است مصرف گوشت قرمز و غذاها با کالری بالا و چرب هم از دیگر عوامل ابتلا به این بیماری است.
سرطان روده بزرگ با صنعتی شدن کشورها و استفاده از غذاهای آماده و چرب ارتباط دارد.
عدم مصرف مناسب سبزیجات و میوه ها را از عوامل ایجاد سرطان روده است. بیشتر افراد به دلیل زندگی شهری و مصرف غذاهای پرکالری، دچار کم تحرکی و اضافه وزن شده اند که همه این موارد می توانند عامل ایجاد سرطان روده بزرگ باشند.
علاوه بر این، مصرف دخانیات مانند سیگار و مشروبات الکلی از موارد ثابت شده در ایجاد سرطان روده بزرگ است.
افراد دیابتی، افراد دارای اضافه وزن و چاقی به دلیل مقاومت به انسولین و ترشح هورمون هایی در خون در معرض تشکیل پولیپ روده هستند. همچنین خطر ایجاد سرطان روده در افراد بالای ۵۰ سال افزایش می یابد.
خطر ایجاد سرطان روده بالای ۴۵ سال افزایش می‌یابد
عوامل خطر دیگری هم وجود دارند که قابل کنترل نیستند که از جمله آن سن بالای ۵۰ سال است.
این سرطان در مردان قدری بیشتر از زنان است،هرچه سن بالاتر از ۵۰ سال برود، احتمال ایجاد پولیپ روده و سرطان روده بزرگ نیز افزایش می یابد.
روند رو به رشد سرطان روده بزرگ در کشور
در سال های اخیر سرطان روده بزرگ، روند افزایشی در دنیا از جمله ایران داشته است. به همین دلیل توجه به عوامل خطر ایجاد سرطان روده بسیار ضروری است تا با رعایت آنها از بروز بیماری ها کاسته شود.
البته با تغییرات در شرایط بهداشتی و تغذیه ای می توان ایجاد سرطان روده را کاهش داد. همچنین با انجام روش های غربالگری به راحتی می توان از ایجاد سرطان روده پیشگیری کرد و در صورت ایجاد، آن را در مراحل اولیه به صورت کامل درمان کرد.
به همین دلیل گفته می شود سرطان روده بزرگ از معدود سرطان های قابل پیشگیری است.
درگیری بستگان درجه یک احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می‌دهد
در برخی موارد سابقه خانوادگی در ایجاد سرطان روده مهم است،به عبارتی هرچه تعداد افراد فامیل و به خصوص افراد درجه یک فامیل بیشتر درگیر این بیماری باشند، احتمال اینکه سایر افراد فامیل هم سرطان روده بگیرند، بیشتر می شود و سن ابتلا نیز کاهش می یابد. با افزایش سن خطر ایجاد پولیپ در روده بیشتر می شود بعنوان مثال بین ۵۰ تا ۶۰ سال ۲۰ درصد افراد پولیپ دارند.
هرچه پولیپ بزرگ تر باشد خطر تبدیل به سرطان بیشتر می شود، البته همه پولیپ ها به سرطان تبدیل نمی شوند.
ضرورت غربالگری سرطان در افراد بالای ۴۵ سال
فلسفه انجام کولونوسکوپی یا سایر روش های غربالگری برای افراد بالای ۴۵ سال این است که پولیپ ها را در مراحل اولیه شناسایی و برداشتن آنها با استفاده از کولونوسکوپی انجام شود.
با این کار به شکل عملی جلوی ایجاد سرطان روده بزرگ را می توان گرفت.
به افراد سالم بالای ۴۵ سال توصیه می شود که حتما غربالگری را انجام دهند، اما افرادی که سابقه خانوادگی سرطان یا پولیپ روده یا سابقه شخصی بیماری التهابی روده را دارند باید این کار را زودتر انجام دهند.
همچنین افرادی که علایمی مثل درد شکم مزمن، تغیرات اخیر اجابت مزاج به صورت اسهال یا یبوست، خون در مدفوع به هر شکلی ببینند یا کم خونی و فقر آهن بدون علت دارند، حتما لازم است با نظر پزشک کولونوسکوپی را انجام دهند.
وی آگاهی بخشی در خصوص پیشگیری و شناخت علایم خطر سرطان روده و لزوم انجام غربالگری روده برای افراد سالم و پیگیری افراد دارای علامت یا دارای سابقه خانوادگی به عموم مردم را ضروری دانست.
